Samtök íslenskra sveitarfélaga ákváðu í sameiningu að leggja ljósleiðara um öll sveitarfélög. Ráðinn var landfræðingur sem átti að útvega landakort og landamerkingar, einnig landslagsarkitekt sem átti með aðstoð verkfræðings að teikna inn þá leið sem ljósleiðarinn átti að fara. Að lokum var ráðinn maður með skóflu sem skyldi grafa fyrir strengnum. Allir þessir aðilar áttu að fá launaþóknun þegar verkið væri búið og skrifað undir samkomulag þess eðlis. Gröfumaðurinn átti auk þess að útvega sjálfur öll verkfæri sem þyrfti en fengi þau greidd skv. sama samkomulagi að loknu verki.
Allt gekk vel til að byrja með, landslagsarkitektinn og verkfræðingurinn fengu gögn frá landfræðingnum og unnu með þau og komu þeim áleiðis á gröfumanninn. Samtökin sáu að þarna var hægt að spara. Gröfumaðurinn var búinn að sjá hvernig átti að teikna þessa leið og það skipti kannski ekki alveg öllu hvernig það var gert, svo lengi sem gröfturinn hélt áfram.
Ef sveitarfélögin gætu sagt upp landslagsarkitektinum og verkfræðingnum og látið landfræðingin koma gögnum til gröfumannsins þá gætu þau sparað og gröfumaðurinn aukið verðmæti sitt, án þess þó að fá einhverja umbun aðra en þá að fá fjölbreyttari verk en hann réð sig til.
Þetta lætur hann þó ganga því hann vill vinna við þessa vinnu. Finnst frábært að vera úti og grafa. Hann er fljótur að átta sig á því hvernig þessi teiknivinna á sér stað og vinnur hana meðfram greftrinum. Sveitarfélögin sjá þó augljósan mun á greftrinum því hann gengur nú hægar en áður.
Sveitarfélögin senda fulltrúa til að ræða við gröfumanninn. Fulltrúinn bendir gröfumanninum á að gröfturinn gangi hægar og virði gröfumannsins er ekki eins mikið og sveitarfélögin vonuðust eftir. Fulltrúinn bendir honum því á að hann geti gert annað af tvennu, grafið og teiknað hraðar þannig að þetta fari aftur að rúlla betur eða vinna lengur á kvöldin, án þess þó að fá greitt fyrir það. Gröfumaðurinn megi þó velja að gera hvoru tveggja ef það hentar honum betur. Gröfumaðurinn sér að þetta verði hann að gera og samþykkir að bæta í og / eða vinna lengur.
Gengur þetta nú betur og reyndar svo vel að sveitafélögin fara að sjá fyrir sér að gröfumaðurinn geti e.t.v. líka sótt gögnin sem nú séu í höndum landfræðingsins og þannig sparað sér fjármuni þar. Þetta getur nú varla verið erfitt þar sem allt er orðið svo aðgengilegt og gröfumaðurinn hefur jú bæði kaffitíma og matartíma sem eru ónýttar auðlindir. Fulltrúi sveitarfélaganna fer aftur á fund gröfumannsins með það tilboð að hann fái fartölvu og nýti hana til að finna til landakort og landamerki og fái leyfi hjá bændum þar sem þarf að fara yfir land og fylli út alls kyns lista og samninga því tengdu.
Hann fær jú tölvu í staðinn. Gröfumaðurinn biður um að fá að hitta einhvern sem er kosinn til þess að stjórna en nei, það er ekki hægt, það er bara þessi fulltrúi sem sér um að hafa samskipti við hann og kjörnir fulltrúar vilja sem minnst af þessum samningi á milli fulltrúans og gröfumannsins vita.
Gröfumaðurinn hugsar málið og veit að mörg heimili reiða sig á að ljósleiðarinn komi til þeirra sem allra fyrst svo þau geti stofnað fyrirtæki á netinu og nýtt aðra kosti þess að hafa hágæða net á heimili og vinnustað. Gröfumaðurinn samþykkti enda launaþóknun um 40% í lok verksins og endurgreiðsla á öllum verkfærum. Hann sá ljósið í enda gangnanna.
Heldur nú verkið áfram, gröfumaðurinn þarf að sækja gögn, vinna gögnin, gera þau klár í notkun og nýta þau svo uns verkinu lýkur. Gengur þá gröfumaður á fund fulltrúa sveitarfélaganna, sveittur en nokkuð kátur enda komið að uppgjöri á gerðu samkomulagi. Fulltrúinn heldur nú ekki, hann var ekki kominn til starfa þegar þetta samkomulag var gert, jafnvel þó svo að þeir sem gerðu hann væru enn í starfi hjá samtökum sveitarfélaga. Hann gæti því ómögulega uppfyllt þetta ósanngjarna samkomulag. Það væri ekki hægt að greiða alla þessa upphæð því þá færu aðrir að heimta að samningar væru
uppfylltir. Það væri bara alls ekki á færi þeirra sem væru kosnir að standa við það sem þeir segðu eða skrifuðu undir, þeir sem færu fram á slíkt væru bara frekir til fjársins og ómögulegt. Auk þess hefði virði gröfumannsins minnkað töluvert þegar hann var farinn að vinna við ýmislegt annað en að grafa, hann var farinn að vinna sem landfræðingur, verkfræðingur og landslagsarkitekt.
Þarna erum við kennarar í dag. Við erum félagsfræðingar, sálfræðingar, mannfræðingar og kennarar. Það er búið að demba svo miklum aukaverkefnum á okkur að stjórnmálamenn halda að við stöndum ekki lengur pliktina sem kennarar. En við erum fyrst og fremst kennarar, sérfræðingar í kennslufræðum. Við viljum fá greitt sem slíkir. Við viljum að þeir sem voru svo góðir að taka af okkur lífeyrisréttindi árið 2016 standi við seinni hluta samkomulagsins sem var að jafna laun kennara, sérfræðinga í kennslufræðum, við sérfræðinga á almennum markaði.
Við viljum ekki nýjan kjarasamning. Við viljum fá gamalt samkomulag, átta ára gamalt samkomulag, uppfyllt. Við viljum svo gjarnan fara aftur að grafa eða kenna. Við vijum fá aðra fræðinga til að semja kennsluefni svo við getum snúið okkur enn frekar að kennslunni. Við viljum enn frekari stuðning inn í skólana svo sálfræðingar og félagsfræðingar og iðjuþjálfar sjái um þau mál en við getum staðið í kennslustofunni og gert það sem við gerum best – að kenna.
Þegar búið er að uppfylla samkomulagið frá 2016 þá skulum við ræða nýjan kjarasamning. Þá má bjóða okkur sömu hækkanir og hafa verið í gangi. En ekki fyrr en þá.
Höfundur er kennari við Brekkuskóla á Akureyri og í stjórn og samninganefnd FG.
