Ályktun af aðalfundi Strandveiðifélags Íslands, 02/02/2025
Smábátaútgerð er atvinnugrein þar sem óvissa er óhjákvæmileg. Veðurfar, vélabilanir og fiskigengd eru allt þættir sem ekki er hægt að stjórna og geta sett verulegt strik í reikninginn. Þess vegna sætir það furðu að stærsti óvissuþátturinn hafi fram að þessu verið íslensk stjórnvöld. Strandveiðifélag Íslands fagnar því ákvörðun ráðherra að festa strandveiðikerfið í sessi með því að tryggja hverjum báti sína 48 daga, smábátasjómönnum og þjóðinni allri til heilla.
Strandveiðar hafa sannað gildi sitt og rökin fyrir styrkingu kerfisins eru ótvíræð. Í grunninn eru það fjögur grundavallaratriði sem gera strandveiðarnar að sérstaklega aðlaðandi valkosti:
1. Umhverfissjónarmið:
Strandveiðar eru umhverfisvænustu veiðarnar, hvort sem litið er til kolefnisspors, röskunar á lífríki sjávar, meðafla eða plastmengunar.
2. Gæðasjónarmið:
Afli strandveiða er fyrsta flokks vara sem er afar eftirsótt um allan heim. Þrjú atriði gera aflann sérstaklega verðmætan. Í fyrsta lagi er öllum afla landað samdægur og fullunnin afurð komin á disk neytenda á skömmum tíma, þar með talið í Evrópu og Bandaríkjunum. Í öðru lagi er meðferð fisksins góð þar sem að hann er ekki kraminn, hann er blóðgaður um leið og hann er dreginn úr sjó, og ekki þarf að frysta hann. Í þriðja lagi þá verður krafan um vistvænar og félagslega ábyrgar sjávarafurðir æ háværari með hverju ári. Hér vegur umhverfissjónarmiðið þungt, en ekki síður byggða- og sjálfstæðissjónarmiðin.
3. Byggðasjónarmið:
Strandveiðar eru mikilvægur liður í því styrkja brothættar byggðir og glæða sjávarpláss lífi á ný, og eiga hiklaust að leika stórt hlutverk í stefnumótun ríkisins í byggðamálum. Kosturinn við strandveiðar er að þær eru alfarið sjálfsprottin grasrótarlausn á byggðavandanum. Innan strandveiðikerfisins er það fólkið í landinu sem stjórnar för. Strandveiðar eru þar að auki algjörlega sjálfbær liður í því að styrkja brothættar byggðir. Þeim fylgir enginn kostnaður fyrir skattgreiðendur, þar sem að strandveiðiflotinn leggur miklu meira til ríkisins en hann tekur út.
4. Sjálfstæðissjónarmið:
Strandveiðar opna dyr fyrir þá sem vilja stunda sjósókn óháð duttlungum stórútgerðarinnar, enda er kerfið sprottið af úrskurði mannréttindanefndar Sameinuðu þjóðanna um rétt til atvinnufrelsis og rétt til að velja sér búsetu. Réttur sjómanna til að sækja sjóinn frá sinni heimahöfn er augljóst dæmi um hvernig strandveiðar ýta undir sjálfstæði einstaklinga, en aðrir njóta líka góðs af. Kvótalausir fiskframleiðendur, útflytjendur og þeir sem vinna við hin ótal mörgu afleiddu störf fá þannig fleiri tækifæri til að stunda vinnu í sinni heimabyggð.
Það er mikið í húfi og mikilvægt að vanda til verka. STÍ vill bjóða Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneyti Íslands aðstoð sína við að móta mannsæmandi strandveiðikerfi og hlakkar til að vinna að farsælli lausn á þeim verkefnum sem framundan eru.
Strandveiðifélags Íslands, STÍ samþykkir ályktunina samhljóða
Strandveiðar skerða engan – Af hverju er SFS að halda öðru fram?
