Í tilefni lítillar laxagegndar, þvert á bjartsýnisspár sérfræðinga Hafró, sem aðallega studdist við hitamælingar á Reykjaneshrygg, og „góðum seiðabúskap“ finnst mér við hæfi að segja frá hvernig er komið fyrir fyrrum mestu laxveiðiáar í veröldinni, Tana, sem rennur á landamærum Noregs og Finnlands en þar hafa allar veiðar verið bannaðar í fjögur ár.

LAXASORG

Síðustu áratugi hefur orðið mikill breyting á laxveiðum, bæði hér á landi og annars staðar. Með vaxandi áhuga á strangveiði varð sú krafa sífellt háværari að dregið yrði úr netaveiði, hún fækkaði þeim löxum sem sportveiðimenn vildu veiða og stuðlaði að ofveiði. Nú er svo komið að netaveiði á laxi hefur verið nær útrýmt. Í kjölfar þess minnkaði heildarveiðin verulega.

Farið var að trúa því og fullyrða að hrygning væri ónóg. Þar með fæddist nýjasta tískan, fyrir rúmum aldarfjórðungi, að hætta að drepa lax, sleppa honum eftir að hafa dregið hann örmagna að landi. Nú sjást varla myndir af dauðum laxi með blóðug tálkn, heldur láta veiðimenn mynda sig með hálfdauðan lax, haldandi á honum í fanginu eins og ungabarni.
Af þessum sökum eru laxaastofnar að dragast verulega saman víðast hvar.

Á dögunum sýndi norska sjónvarpið mynd um sögu mestu laxveiðiár í Evrópu, ánni Tana, sem rennur á landamærum Noregs og Finnlands í Barentshaf. Þarna hafa Samar stundað veiðar í 5000 ár og áin verið grundvöllur atvinnusögu þeirra og menningar og framfleytt íbúunum alla tíð.

En nú hefur dökknað heldur betur. Frá því vera gjörnýtt með 1000 netalögnum, stangveiði, auk 250 laxagildrum í ármynninu ásamt reknetaveiðum í sjó, sem gaf árlega 300-600 tonna afla í aldaraðir, hefur öll veiði í ánni verið bönnuð vegna meintrar ofveiði.
Þeir einu sem vinna á svæðinu eru háskólamenntaðir fiskifræðingar, launaðir af ríkinu, og eru að reyna að skilja orsakir laxahvarfsins. Verður lítið ágengt að skilja það en vilja meira fé til frekari rannsókna.

Það sem gerðist var að sífellt var dregið úr atvinnusókn í þágu stangveiðimanna, laxagengd ,sem hafði þolað fleiri alda áníðslu, og skilað miklum og jöfnum afla, minnkaði skyndileg efrir sóknarminnkunina.

Hvernig stendur á að þessir vísendamenn sjá ekki samhengið?
Njótið myndarinnar og smellið á linkinn hér að neðan. Hún er stórkostleg saga um menningu þjóðar, sem fékk að lifa af landinu í aldaraðir.

https://tv.nrk.no/program/KOID75002624

Hömlulausar netaveiðar í Ölfusá – Villti laxastofninn er í útrýmingarhættu