Ríkisstjórnin hefur afgreitt frumvarp dómsmálaráðherra um breytingar á lögum um útlendinga nr. 80/2016 (afturköllun alþjóðlegrar verndar).
Frumvarpið, sem nú verður lagt fyrir Alþingi, er í samræmi við stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar um að gæta samræmis við reglur nágrannaríkja og Evrópusambandsins á sviði útlendingamála og að heimilt verði að afturkalla alþjóðlega vernd og brottvísa einstaklingum sem fremja alvarleg afbrot eða ógna öryggi ríkisins.
„Ég hef talað skýrt í þessu máli og legg nú til að heimilt verði að afturkalla alþjóðlega vernd ef gildar ástæður eru til að álíta viðkomandi hættulegan öryggi ríkisins eða hann hefur hlotið dóm fyrir sérstaklega alvarlegt afbrot og er af þeim sökum hættulegur samfélaginu,“ segir Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, dómsmálaráðherra.
Sjálfkrafa dvalarleyfi vegna tafa á málsmeðferð felld niður
Árin 2022 – 2024 hafa verið metár hvað varðar fjölda umsækjenda um alþjóðlega vernd sem hefur valdið miklu álagi á innviði. Þetta hefur falið í sér gríðarlegan kostnað fyrir íslenska ríkið, en um 38 milljarðar króna hafa runnið á þessum árum í þennan málaflokk. Þessi fjöldi og álag hafa líka haft veruleg áhrif á málsmeðferðartíma.
Meðal breytinga í frumvarpinu er að fellt verði á brott ákvæði í lögum sem heimilar veitingu dvalarleyfis á grundvelli tafa og mannúðarsjónarmiða hafi útlendingur ekki fengið niðurstöðu í máli sínu á stjórnsýslustigi innan lögbundinna tímamarka (18 mánuðir í tilviki fullorðinna, 16 mánuðir í tilviki barna) eftir að hann sótti um alþjóðlega vernd.
Ísland er eina landið í Evrópu sem er með þessa reglu um sjálfkrafa dvalarleyfa vegna tafa. Dómsmálaráðherra ætlar því að afnema þessa reglu enda um séríslenska reglu að ræða. Áfram fá allir umsækjendur efnislega niðurstöðu í sín mál.
„Með þessu erum við að samræma reglur um útlendinga við nágrannaríki okkar og afnema séríslenskar reglur“ segir dómsmálaráðherra. „Áskoranir hafa verið mjög miklar og við þurfum að ná betri tökum á þessu. Það er alveg deginum ljósara. Fólk sem leitar hingað eru ekki óvinir okkar heldur manneskjur í leit að betra lífi.
Hins vegar verðum við að hafa sambærilegar reglur og nágrannaríki okkar og tryggja að við ráðum betur við þennan málaflokk. Með betri samræmingu mun kerfið vera skýrara og virka betur fyrir þau sem þurfa raunverulega á því að halda. Í leiðinni munum við spara milljarða sem verður m.a. hægt að nota til að efla löggæslu og byggja nýtt fangelsi. Þá þurfum við líka að huga betur að móttökukerfinu okkar og vinna að því að börn sem flytjast hingað hafi jöfn tækifæri á við íslensk börn.“
