Samkeppniseftirlitið (SE) hefur orðið við sameiginlegri beiðni Félags atvinnurekenda og Samtaka verslunar og þjónustu um tímabunda undanþágu frá ákvæðum samkeppnislaga vegna innflutnings og dreifingar lyfja í landinu.Í beiðninni, sem send var SE í gær, var rökstutt að upp gæti komið sú staða að nauðsynlegt væri að félagsmenn samtakanna sem annast dreifingu lyfja í landinu, Distica og Parlogis, gætu í sameiningu safnað saman og deilt sín á milli upplýsingum um birgða- og dreifingarstöðu lyfja og heilbrigðisvara. Gert væri ráð fyrir tíðri upplýsingasöfnun og miðlun upplýsinga á meðan aðstæður vegna COVID-19 heimsfaraldursins væru yfirvofandi eða alvarlegar.
Þar var jafnframt bent á að til þess að tryggja sem kostur væri örugga dreifingu lyfja og heilbrigðisvara væri nauðsynlegt að fyrirtækin gætu haft samvinnu um gerð og reglulega uppfærslu neyðaráætlunar, t.d. vegna COVID-19 smita starfsmanna fyrirtækjanna eða starfsmanna í sóttkví. Umrædd fyrirtæki væru þau einu í landinu sem byggju yfir ferlum, vottunum, búnaði og þjálfuðu starfsfólki til að meðhöndla lyf, vökva og lækningatæki til spítala, stofnana og apóteka. Fyrirtækin væru samtals með tæplega 100% markaðshlutdeild í hýsingu, pantanamóttöku og dreifingu lyfja til apóteka, heilbrigðisstofnana og sjúkrahúsa.
Samkeppniseftirlitið aflaði umsagna Landlæknisembættisins og Lyfjastofnunar vegna beiðninnar. Niðurstaða eftirlitsins er að veita tímabundna undanþágu frá 10. og 12. grein samkeppnislaga, sem fjalla um samninga, samþykktir, samstilltar aðgerðir eða ákvarðanir fyrirtækja sem eru til þess fallnar að hafa neikvæð áhrif á samkeppni. Undanþágan er veitt á grundvelli 15. greinar sömu laga, sem kveður á um að víkja megi frá 10. og 12. grein við sérstakar aðstæður.
Samkeppniseftirlitið veitir því undanþágu fyrir samstarfi á vettvangi innflutnings og dreifingar á lyfjum „sem nauðsynlegt er til að bregðast við þeirri almannavá sem stafar af heimsfaraldri af völdum COVID-19.”
Undanþágan er veitt með eftirfarandi skilyrðum:
- Samstarfið er bundið þeim skilyrðum að Lyfjastofnun meti samstarfið nauðsynlegt hverju sinni og að stofnunin sé þátttakandi eða sé gefinn kostur á að vera þátttakandi í öllum samskiptum sem lúta að samstarfinu.
- Umrætt samstarf og samskipti á milli fyrirtækjanna skal afmarkað við markmið samstarfsins eins og því er lýst í ákvörðuninn og ekki ná til verðlagningar eða annarra viðkvæmra viðskiptahagsmuna eða upplýsinga.
- Gæta skal að því að viðkvæmar viðskiptaupplýsingar, um önnur atriði en undanþágan nær til, berist ekki á milli fyrirtækjanna eða annarra félagsmanna Félags atvinnurekenda og Samtaka verslunar og þjónustu
- Samstarfsaðilar skulu halda skrá yfir samskipti sem falla undir undanþáguna.
- Samstarfið verði tímabundið og í samræmi við lýsingu í undanþágubeiðninni og ákvörðuninni. Við lok samstarfsins verði teknar saman upplýsingar um umfang og áhrif aðgerðanna og þær kynntar Samkeppniseftirlitinu.
Undanþágan gildir til 30. maí 2020. Á þeim tímapunkti verður metið hvort áframhaldandi samstarf sé nauðsynlegt.
Fréttatilkynning Samkeppniseftirlitsins
Ákvörðun Samkeppniseftirlitsins nr. 11/2020