Viðskiptamál, öryggis- og varnarmál, málefni norðurslóða, alþjóðamál og mannréttindi voru helstu umræðuefnin á fundi Guðlaugs Þórs Þórðarsonar utanríkis- og þróunarsamvinnuráðherra og Antony Blinken utanríkisráðherra Bandaríkjanna í dag. Ráðherrarnir skoðuðu Hellisheiðarvirkjun og Carbfix-verkefnið síðdegis.
Antony Blinken utanríkisráðherra Bandaríkjanna kom hingað til lands í gærkvöld en hann er á meðal þeirra sem sækir ráðherrafund Norðurskautsráðsins sem haldinn verður í Reykjavík síðar í vikunni. Á rúmlega klukkustundar löngum fundi þeirra Guðlaugs Þórs í Hörpu í morgun voru fjölmörg málefni sem snúa að samskiptum ríkjanna til umræðu og sameiginlegum hagsmunum þeirra. Ráðherrarnir minntust þess sérstaklega að áttatíu ár væru liðin frá því að Ísland og Bandaríkin tóku upp stjórnmálasamband og voru sammála um að það stæði styrkum fótum sem aldrei fyrr.
„Það segir sína sögu að utanríkisráðherra Bandaríkjanna komi hingað í svo yfirgripsmikla heimsókn. Það staðfestir skuldbindingu þeirra gagnvart málefnum norðurslóða og áhuga þeirra á auknum samskiptum við Íslands,“ sagði Guðlaugur Þór eftir fundinn.
Öryggis- og varnarmál voru til umræðu á fundi ráðherranna en í ár eru liðin sjötíu ár frá undirritun varnarsamnings Íslands og Bandaríkjanna. Þá voru samskipti ríkjanna á sviði viðskipta og efnahagsmála einnig í brennidepli.
„Bandaríkin eru stærsti og mikilvægasti einstaki markaður okkar og því var afar mikilvægt að finna þann gagnkvæma vilja sem ríkti á fundinum til að dýpka viðskipta- og efnahagssamband ríkjanna enn frekar,“ sagði Guðlaugur Þór en tvíhliða árlegt viðskiptasamráð Íslands og Bandaríkjanna hefur verið fest í sessi. Þá standa vonir til að Íslandsfrumvarpið svokallaða, sem snýr að bættum aðgangi íslenskra fjárfesta og viðskiptaaðila að Bandaríkjamarkaði, hljóti brátt framgang á Bandaríkjaþingi. Ráðherrarnir voru einnig sammála um að efla enn frekar ferðaþjónustu á milli ríkjanna þegar kórónuveirufaraldurinn er yfirstaðinn.
Ráðherrarnir ræddu jafnframt stöðu og horfur í alþjóðamálum, ekki síst átökin fyrir botni Miðjarðarhafs. Þeir voru sammála um að staðan þar væri grafalvarleg og leita yrði allra leiða til að komast úr vítahring ofbeldis og vinna að varanlegri lausn og friði. Þá voru loftslagsmál og ýmis sameiginleg gildi á borð við mannréttindi, jafnrétti og lýðræði sömuleiðis til umræðu.
„Sú ákvörðun Bandaríkjastjórnar að gerast aftur aðilar að Parísarsamkomulaginu og taka á ný fullan þátt í störfum mannréttindaráðs Sameinuðu þjóðanna er mikilvæg stuðningsyfirlýsing við fjölþjóðakerfið og ég lýsti yfir mikilli ánægju með þessar ákvarðanir. Þessar tvær þjóðir deila sameiginlegum gildum sem standa verður vörð um sem aldrei fyrr og urðum við ásáttir um að efla enn samstarf á þessum sviðum,“ sagði Guðlaugur Þór.
Ráðherrarnir héldu fjölsóttan blaðamannafund að loknum viðræðum sínum. Síðdegis héldu þeir svo í Hellisheiðarvirkjun þar sem þeir kynntu sér bæði starfsemi Orku náttúrunnar og Carbfix-verkefnið, nýstárlega lausn á sviði kolefnisbindingar sem miklar vonir eru bundnir við.
Ávarp Guðlaugs Þórs Þórðarsonar á fréttamannafundi þeirra Blinkens.
