Á næsta fiskveiðiári stendur til að úthluta aðeins 48 sóknardögum til strandveiðibáta samkvæmt fyrirhugaðri lagasetningu. Þetta er til mikillar skerðingar miðað við þarfir og væntingar sjómanna. Veiðarnar voru stöðvaðar fyrir lok síðasta tímabils vegna málþófs um sanngjörn veiðigjöld og vantaði því 10 daga upp á að þessir 48 dagar næðust.
Margir innan greinarinnar hafa bent á að þetta jafngildi því að veiðimenn hafi í reynd einungis fengið um 38 daga á síðasta tímabili, sem er langt undir því sem þarf til að tryggja rekstrarhæfi og sjálfbærni fyrir marga minni báta. Þessir 10 dagar, sem veiðimenn fengu ekki að nýta vegna fyrirframákveðinna lokana, eru því um 20% af úthlutuðum heildardögum.
Í kvótakerfinu gilda hins vegar skýr ákvæði um að heimilt sé að flytja 20% af óveiddum afla milli ára. Það vekur því spurningar af hverju strandveiðikerfið fái ekki sambærilega meðferð. Ef strandveiðar eiga að vera raunhæfur og sanngjarn kostur fyrir minni báta og brothættar byggðir, þá verður að tryggja að sömu reglur gildi um nýtingu og yfirfærslu veiðiheimilda.
Það er hvorki sanngjarnt né eðlilegt að strandveiðimenn sitji eftir með skertan rétt, á sama tíma og stærri útgerðir innan kvótakerfisins njóta sveigjanleika með yfirfærslur milli ára. Með því að leyfa yfirfærslu 20% sóknardaga á milli ára í strandveiðum, líkt og gert er með aflaheimildir í kvótakerfinu, væri stigið skref í átt að réttlátara og sanngjarnara kerfi fyrir alla.
Sú breyting myndi ekki aðeins tryggja jafnræði innan sjávarútvegsins, heldur einnig styrkja rekstrargrundvöll strandveiðibáta sem eru lífæð margra byggðarlaga víðs vegar um landið. Það væri því skynsamlegt og í anda núverandi fiskveiðistjórnunarkerfis, að bæta þeim tíu dögum við á næsta ári sem veiðimenn fengu ekki að nýta og jafnframt lögfesta heimild til að færa 20% sóknardaga milli ára til framtíðar. Það geta jú verið slæm veður og bilanir á þessu örstutta tímabili en auðvitað ætti að leyfa frjálsar strandveiðar frá 1.maí til 1.nóvember á hverju ári.
Slíkar aðgerðir um sveigjanleika, eru ekki bara réttlætismál, þær eru einnig forsenda fyrir sjálfbærum strandveiðum og trúverðugleika stjórnvalda í málefnum sjávarútvegsins.
