Íslenskir rapparar og áhrifavaldar með tugi þúsunda fylgjenda eru orðnir helstu birtingarmyndir ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi. Þrátt fyrir að engin undanþága sé fyrir hendi í lögum, þá virðast stjörnur landsins komast upp með að kynna veðmálasíður eins og Coolbet og Betsson – fyrirtæki sem ekki hafa leyfi til reksturs hér á landi. Börn eru oft helstu aðdáendur þessara aðila
Í nýlegri umfjöllun Vísis kom fram að áhrifavaldar séu meðal þeirra sem mest hafi grætt á samstarfi við þessar síður – en gagnrýni eykst á sama tíma. Sérfræðingar á sviði spilafíknar, sem og almenningur, kalla nú eftir skýrum skilaboðum: Sniðgöngum þessa einstaklinga sem auglýsa ólöglegar veðmálasíður.
„Þeir sem auglýsa ólögleg veðmál eru ekki bara hlutlausir áhorfendur – þeir eru virkir þátttakendur í að normalísera hegðun sem getur eyðilagt líf,“ segir Alma Hafsteinsdóttir, formaður Samtaka áhugafólks um spilafíkn.
Skortur á aðgerðum stjórnvalda
Þrátt fyrir að aðeins sex aðilar hafi löglegt rekstrarleyfi fyrir veðmál og happdrætti á Íslandi, hafa ólögleg fyrirtæki komist upp með að auglýsa hér árum saman – oft með aðstoð vinsælla áhrifavalda sem njóta trausts ungs fólks.
Fáar eða engar afleiðingar virðast hafa komið í kjölfar þessara auglýsinga, hvorki fyrir fyrirtækin né áhrifavaldana sjálfa. Þetta skort á viðbrögðum frá yfirvöldum hefur ýtt undir kröfur um að almenningur sjálfur taki afstöðu.
Sniðganga sem samfélagsleg afstaða
Að sniðganga áhrifavalda sem auglýsa veðmál er ekki aðeins persónulegt siðferðislegt val – það er einnig pólitísk afstaða. Með því að hætta að hlusta á tónlist, fylgjast með efni, eða kaupa vörur sem tengjast þessum áhrifavöldum, getur almenningur sent skýr skilaboð:
Gróði má ekki vera á kostnað heilsu og velferðar.
Hvernig getur þú lagt þitt af mörkum?
-
Hættu að fylgja áhrifavöldum sem auglýsa veðmálasíður.
-
Neitaðu að deila efni sem styður ólöglega fjárhættuspilastarfsemi.
-
Stuðlaðu að umræðu um skaðsemi spilafíknar og ábyrgð í auglýsingum.
-
Styðjið listamenn og áhrifavalda sem axla samfélagslega ábyrgð.
Á meðan stjórnvöld og eftirlitsaðilar dragast aftur úr, hefur almenningur vald til að bregðast við. Sniðganga er ekki öfgafull – hún er nauðsynleg. Með því að segja „nei“ við áhrifavöldum sem selja auglýsingapláss sitt til veðmálafyrirtækja, erum við að verja þau sem standa verst að vígi.
